TEK KULLANIMLIK PLASTİK ÜRÜNLERİN VE ÇÖZÜLEBİLİR PLASTİKTEN ELDE EDİLEN ÜRÜNLERİN PİYASAYA GİRİŞİNİN YASAKLANMASINA DAİR YÖNETMELİK


        Sayın Üyemiz;

         Ticaret Bakanlığımızdan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’ne gönderilen 28.01.2021 tarihli ve 61034855 sayılı yazıya atfen;

         AB Komisyonu'nun 2019/904 sayılı düzenlemesi ile AB içinde tek kullanımlık plastiklerin kullanımının azaltılması amaçlandığı bildirilmektedir.

        Yazıda anılan düzenlemeyle birlikte; Almanya tarafından "Tek Kullanımlık Plastik Ürünlerin ve Çözülebilir Plastikten Elde Edilen Ürünlerin Piyasaya Girişinin Yasaklanmasına Dair Yönetmeliğin" onaylandığı ve 3 Temmuz 2021 tarihi itibariyle yürürlüğe gireceği belirtilmiştir. İlgili yönetmelikte tek kullanımlık plastik ürün, plastik, çözülebilir plastik, piyasaya sürme ve piyasada hazır bulunma kavramlarının tanımları yapılmış ve piyasaya girişi yasaklanan ürünler sıralanmıştır. Tanımı düzenlenen kavramlar:

- Tek Kullanımlık Plastik Ürün: Tekrar kullanılmayacak şekilde tasarlanan, üretilen, piyasaya sürülen ve tamamen veya bir kısmı plastikten mamul ürün

- Plastik: Polimerden mamul hammadde (biyopolimer hariç)

- Çözülebilir Plastik ( oxo-degradable plastics): Doğada fragmente olabilmesi amacıyla üretim sürecinde kimyasallar kullanılan plastik

- Piyasaya Sürme: Bu yönetmelik kapsamındaki ürünün piyasaya ilk defa sürülmesi

- Piyasada Hazır Bulunma: Ticari faaliyet kapsamında kullanılmak veya tüketilmek amacıyla   para karşılığı veya para karşılığı olmaksızın ürünün teslimi

  Piyasaya girişi yasaklanan ürünler:

- Tıbbi kullanımlar hariç plastik kulak çubukları

- Plastik çatal, kaşık, bıçak, tabak

- Plastik karıştırma çubukları

- Polistirenden üretilmiş içecek bardakları (to go bardaklar) ve içecek kapları ile kapakları

- Tıbbi kullanımlar hariç pipetler

- Balon sapları (tüketiciye sunulmayan endüstriyel kullanımlar hariç

          - Polistirenden mamul fast-food yemek paketleri

 - Çözülebilir plastikten (oxo-degradable plastics) mamul ürünler

    Yazıda devamla, yukarıda piyasaya girişi yasaklanan ürünlerin ilgili yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce (3 Temmuz 2021) piyasaya sürülmüş olması şartıyla satışının mümkün olabileceğini; geçiş süreci belirlenerek pandemi nedeniyle stoklarda oluşan fazlalılığın eritilmesi ve tüketime hazır ürünlerin imha edilmemesinin sağlanarak oluşabilecek ekonomik zararın engellenmesinin amaçlandığı ifade edilmiştir.

    Buna ilaveten, AB Komisyonu düzenlemesiyle uzun vadede bu ürünlere yönelik üretimin ve ithalatının yasaklanmasıyla piyasada arzın ortadan kalkması durumu olduğu için sektörde faaliyet gösteren firmaların tek kullanımlık plastik ürünler yerine metal, tahta, cam ve karton vb. ürünlere yönelmeleri gerektiği açıklanmıştır.

 DAĞITIM YERLERİNE

 Kom isyonu’nun 2019/904 sayılı düzenlemesi ile Avrupa Birliği içerisinde tek kullanımlık plastikürünlerin kullanılmasının azaltılması amaçlandığı ifade edilmektedir. Ayrıca, Avrupa Birliği’nin bahse konu düzenlenmesine paralel olarak Federal Almanya Cumhuriyeti Hükümeti tarafından 24 Haziran 2020 tarihinde karara bağlanan “Tek Kullanımlık Plastik Ürünlerin ve Çözülebilir Plastikten Elde Edilen Ürünlerin Piyasaya Girişinin Yasaklanmasına Dair Yönetmelik (EWKVerbotsV)” 06 Kasım 2020 tarihinde Almanya’daki eyaletlerin temsil edildiği Federal Konsey tarafından ve 18 Aralık 2020 tarihinde ise parlamento tarafından onaylanmış olup, 26 Ocak 2021 tarihinde Federal Almanya Cumhuriyeti Resmi Gazetesinde yayımlanan söz konusu düzenlemenin, 3 Temmuz 2021 itibarıyla yürürlüğe gireceği belirtilmektedir.

      Anılan yönetmeliğin 2’nci maddesinde yer alan “Tanımlar” bölümünde tek kullanımlık plastik ürün, plastik, çözülebilir plastik, piyasaya sürme ve piyasada hazır bulunma kavramlarının tanımları yapılmıştır.

     Buna göre;

- Tek Kullanımlık Plastik Ürün: Tekrar kullanılmayacak şekilde tasarlanan, üretilen, piyasaya

   sürülen ve tamamen veya bir kısmı plastikten mamul ürün

- Plastik: Polimerden mamul hammadde (biyopolimer hariç)

- Çözülebilir Plastik (oxo-degradable plastics): Doğada fragmente olabilmesi amacıyla üretim

   sürecinde kimyasallar kullanılan plastik

- Piyasaya Sürme: Bu yönetmelik kapsamındaki ürünün piyasaya ilk defa sürülmesi

- Piyasada Hazır Bulunma: Ticari faaliyet kapsamında kullanılmak veya tüketilmek amacıyla

  para karşılığı veya para karşılığı olmaksızın ürünün teslimi

  şeklinde tanımlanmaktadır.

  Ayrıca, söz konusu yönetmeliğin 3’üncü maddesinde piyasaya girişi yasaklanan ürünler sıralanmaktadır;

- Tıbbi kullanımlar hariç plastik kulak çubukları

- Plastik çatal, kaşık, bıçak, tabak

- Plastik karıştırma çubukları

- Polistirenden üretilmiş içecek bardakları (to go bardaklar) ve içecek kapları ile kapakları

- Tıbbi kullanımlar hariç pipetler

- Balon sapları (tüketiciye sunulmayan endüstriyel kullanımlar hariç)

- Polistirenden mamul fast-food yemek paketleri

- Çözülebilir plastikten (oxo-degradable plastics) mamul ürünler

   Yukarıda sıralanan ürünlerin satışı, bu ürünlerin yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden önce

piyasaya sürülmüş olması şartıyla 03 Temmuz 2021 tarihinden sonra da mümkün olabilecektir.   

   Geçiş süreci belirlenerek, korona nedeniyle stoklarda oluşan fazlalığın eritilmesi ve tüketime hazır ürünlerin imha edilmemesinin sağlanarak ekonomik zarar oluşmasının engellenmesi amaçlanmıştır. Bununla birlikte, yönetmeliğin uzun vadedeki amacı, yukarıda sıralanan ürünlerin üretiminin ve ithalatının yasaklanması suretiyle bu ürünlerin Avrupa Birliği içerisindeki arzının ortadan kalkması olduğundan, söz konusu sektörde faaliyet gösteren ihracatçı firmalarımızın, tek kullanımlık plastik ürünler yerine metal,tahta, cam, karton vb. alternatif ürünlere yönelmeleri gerekmektedir.